Halk arasında ‘Büyüme Hastalığı’ olarak bilinen ve hipofiz bezinde bulunan büyüme hormonunun aşırı üretilmesi sonucu ortaya çıkan kronik bir hastalık olan Akromegali, hepimizin bildiği ünlü çizgi film kahramanı Shrek'in hastalığıdır.
Ülkemizde milyonda 3 kişide görülen Akromegali hastalığına tanı koymak hiç de kolay değildir. Bunun en önemli nedeni büyüme hormonu fazlalığının kişinin mizacı üzerine etkileridir. Akromegali hastası olan kişiler pozitif mizaçlı, hallerinden memnun ve kanaatkâr olduklarından dolayı vücutlarındaki değişimleri fark etmekte zorlanabilirler. Diğer bir neden ise: Akromegaliye sebep olan tümör çok yavaş büyüdüğü için şikayetler uzun zaman içinde yavaş yavaş ortaya çıkar ve yaklaşık 3 yıl sonra vücutta belirtiler görülmeye başlanır. Bu yüzden hastalığın başlangıcı ile tanı konması arasında yaklaşık 6-8 yıllık bir gecikme vardır. Tedaviye geç başlanılması durumunda; kalp ve solunum sistemi başta olmak üzere pek çok organı etkiler ve ölüm riskini aynı yaş grubundaki popülasyona göre 2-4 kat arttırır. Kalp damar hastalıklarının yanında, Akromegali hastalarında artmış bağırsak, prostat, tiroit ve meme kanseri görülebilmektedir. Akromegalinin en önemli belirtilerinden biri el ve ayaklarla birlikte vücudun birçok bölümünde görülen büyümedir. Bu belirtilerin dışında; terlemede artma, seste kalınlaşma, eklem ağrısı, horlama, yorgunluk-halsizlik ve baş ağrısı gibi fizyolojik belirtileri de mevcuttur. Akromegalinin tedavisinde asıl amaç çeşitli yöntemlerle büyüme hormonunu kontrol altına almak ve büyüyen tümörün sebep olduğu baskının ortadan kaldırılmasıdır. İlaç tedavisi, cerrahi tedavi ve ışın tedavisi olmak üzere 3 farklı tedavi yöntemi vardır. Günümüzde cerrahi tedavi birinci seçenek olmakla birlikte, hastanın yaşına göre uygulanacak tedavi çeşidi de farklılık gösterebilmektedir. Cerrahi tedavi mümkün olmayan hastalara ilaç tedavisi uygulanır. Hem cerrahi tedavi hem de ilaç tedavisinde başarılı sonuç alınamayan vakalarda ise radyoterapi ile hipofize radyoaktif çekirdek yerleştirilerek tedavi uygulanır. Erken tanı konulduğunda çok başarılı tedavi edilebilen bir hastalıktır ancak belirtileri gösteren hastaların Akromegaliden şüphelenilip endokrinoloji kliniklerine yönlendirilmesi gerekir.
Editör : Merve Koçoğlu