Son yıllarda adını sıklıkla duyduğumuz çölyak hastalığı aslında tahmin edilenin aksine yeni bir hastalık değildir. Çölyak hastalığı, ince bağırsağın glüten adlı proteine karşı hassasiyet göstermesine ve besin maddelerinin emiliminin bozulmasına yol açan kronik bir hastalıktır. Hastalığın herhangi bir ilaçla tedavisi bulunmamakla birlikte; mümkün tedavisi, beslenme alışkanlığının tamamen değiştirilmesi ve bunun yaşam tarzı olarak benimsenmesidir. Çölyak hastalarının ve glüten hassasiyeti olan kişilerin, glüten içeren besinleri tüketmesi halinde kusma ve ishal, kabızlık, şişkinlik ve karın ağrısı, kilo kaybı, eklem ağrısı, kemik erimesi, kemik yumuşaması ve deri iltihabı gibi çeşitli komplikasyonlar görülebilir.
Beslenme takviminden glüteni çıkarmak; buğday, çavdar, arpa, ekmek, makarna, kahvaltılık gevrek, bira, pasta ve kurabiye gibi birçok besinden kaçınmayı gerektirir. Glüten günlük hayatımızda sıklıkla kullanılan çoğu besinde bulunur ve çölyak hastalığına sahip bireyler eser miktarda dahi glüten tüketmemelidir. Bu nedenle çölyak hastalarının herhangi bir sorunla karşılaşmaması adına; bazı paketli gıdaların üzerinde eser miktarda glüten içerir yazısı bulunmaktadır. Çoğu besinde glüten bulunduğundan paketli gıdaların etiketinin okunması çok önemlidir. Etikette “glütensiz” ifadesinin, “glüten içermez” yazısının bulunmasına veya “üzeri çizilmiş başak” sembolü olmasına dikkat edilmelidir. Her ne kadar glütensiz beslenme tarzı alışılmışa göre çok daha fazla çaba gerektirse de çölyak hastalığının tedavisi ancak beslenme takvimini değiştirmekle mümkündür.
Peki glüten proteinine karşı hassasiyet göstermeyen bireylerin glütensiz beslenmesi ne kadar doğrudur? Beslenme uzmanları bu sorunun cevabının tüketilen miktar ile yakından ilişkisi olduğunu belirtiyor. Ayrıca fazla miktarda tüketildiği durumda ince bağırsak bakteri florasına zarar verdiği yapılan çalışmalar tarafından ortaya konmuştur. Günümüzde glüten hassasiyeti bulunmayan çoğu insan glütensiz yiyecekleri kilo kontrolü sağlamak için tüketmektedir fakat bir besinin glüten içermemesi aynı zamanda sağlıklı olduğu anlamına gelmez. Bu kilo kontrolü açısından yanlış bir seçimdir ve glüten proteinin kilo aldırması söz konusu bile değildir.